Stadnina Koni w Białce założona została przez Państwo Polskie w 1930 roku i początkowo pełniła rolę Stada Ogierów, aby w 1981 roku obok Janowa Podlaskiego, Michałowa i Kurozwęk, dołączyć do grona polskich stadnin państwowych w hodowli koni czystej krwi arabskiej. Już 10 lat później Białka stała się organizatorem przeglądu polskiej młodzieży arabskiej organizując Młodzieżowy Wiosenny Czempionat Koni Arabskich, który w tym roku odbył się w dniach 3-4 czerwca po raz 33. Od dwóch lat kierownikiem i hodowcą w stadninie Białka jest niezwykle doświadczona w tej dziedzinie Hanna Sztuka. Konsekwentnie tworzy ona z Białki miejsce, w którym tradycje hodowlane i jeździeckie spotykają się z nowoczesnością.
XXXIII Młodzieżowy Wiosenny Czempionat Koni Arabskich Czystej Krwi zgromadził liczną grupę uczestników, która wraz z uczestnikami I Konkursu Polskich Koni Arabskich sięgnęła 120. Taka ich liczba na pokazach europejskich należy już do rzadkości i świadczy o rosnącym potencjale polskiej hodowli, szczególnie tej prywatnej. Należy jednak pamiętać, że tę stabilność w organizowaniu pokazów zarówno w Białce, jak również Pokazu Narodowego, zawdzięczamy opiece i wsparciu państwa, co zapewnia im przewidywalność i wysoki poziom.
Tegoroczny pokaz w Białce zyskał piękną oprawę i począwszy od głównego motywu promocyjnego, jakim stał się orientalny koń w stylizowanym rzędzie husarskim, do pokazów husarii na żywo podczas sobotnich rozgrywek. Motywem przewodnim pokazów było pielęgnowanie polskiej tradycji i wskazanie związku hodowli koni arabskich z historią kraju.
Rozegrane w piątkowe popołudnie klasy I Konkursu Polskich Koni Arabskich zgromadziły niespodziewanie liczne grono publiczności, a dzięki wsparciu sponsorów konkurs był transmitowany przez Arabian Essence. Dekoracje zwycięzców odbyły się w niedzielne przedpołudnie.
W pokazie młodzieżowym, który rozpoczął się w sobotę, wyjątkowo liczna kategoria klaczek rocznych została podzielona na cztery klasy, gdy tymczasem klasy ogierków rocznych były tradycyjnie mniej liczne. Zwraca uwagę zmniejszająca się z roku na rok frekwencja młodych ogierków. Zarówno ilość, jak też jakość, jest niezbyt wysoka. Wiosenny młodzieżowy pokaz w Białce jest corocznie pierwszym pokazem dla młodych koni urodzonych w Polsce oraz poza krajem, ale wpisanych do polskiej księgi stadnej (PASB), i te ostatnie przez ostatnie dwa lata dominują wśród zwycięzców tej rywalizacji.
Tegoroczny białecki pokaz możemy zaliczyć do szczególnie udanych tak od strony organizacyjnej, jak również pogody, która była idealna. Towarzysząca imprezie atmosfera letniego pikniku dawała się odczuć na każdym kroku. Pewne zastrzeżenia budziły werdykty komisji sędziowskiej, bowiem wystąpiły spore rozbieżności w ocenie poszczególnych koni, jednak ostatecznie przyznane tytuły w czempionacie i Best in Show były całkowicie słuszne, czyli zachowany został najważniejszy punkt – zgadzał się ranking. Zarówno zwyciężczyni tytułu Best in Show Female Bianca of Sinus hodowli Sinus Arabian Stud, własności Adama Ochmana, jak Nisser Babel Best in Show Male, hodowli i własności Hekmata Al Sharifa, to konie znakomitej jakości, w doskonałym nowoczesnym typie, które z powodzeniem będą zdobywały kolejne laury na pokazowych ringach.
W pokazie młodzieżowym zauważalna była duża liczba potomstwa różnych znanych ogierów z linii pokazowych, a jedyną nowością było roczne potomstwo ogiera Haash OSB. Trudno jednoznacznie ocenić pierwszy występ tych koni w polskich pokazach. Haash OSB użyty na niespotykaną dotąd skalę w Janowie budził spore zainteresowanie. Z jednej strony jego potomstwo zdobyło większość tytułów w kategorii koni rocznych: janowskie klaczki Ebonita, Wincedora i Eleganza zajęły całe podium klaczek, a Etyl hodowli Stadniny Koni Białka zdobył srebrny medal w finałach ogierków rocznych, to jednak w rywalizacji o tytuł Best in Show konie po og. Haash OSB nie zaistniały. Zauważalna była także niezadowalająca jakość koni michałowskich, które w kategorii roczniaków wypadły poniżej oczekiwań i ostatecznie jedyny, srebrny medal dla tej stadniny zdobył El Medar, syna Moriona, którego potomstwo było mało widoczne na tegorocznym pokazie.
Po pierwszych sukcesach takich koni jak Ferrum, El Madera czy El Medida, wyniki tegoroczne tej hodowli są rozczarowujące. Niewątpliwie ogromnym sukcesem zakończyło się użycie w Stadninie Klikowa Arabians, ogiera Prometeusz syna janowskiej Pianissimy. Jej wychowanek Pravo KL zdobył złoty medal ogierków rocznych. Hodowcy prywatni już po raz kolejny pokazali, że jakość ich hodowli stale rośnie. Nie wahają się oni kupować dobrych konie z innych hodowli, podobnie jak to się dzieje na świecie.
Organizatorzy tegorocznego pokazu w Białce dosłownie obsypali uczestników nagrodami i to zarówno w I Konkursie Polskich Koni Arabskich, jak również w pokazie młodzieżowym. Nagrody były starannie przygotowane i przemyślane jako piękna pamiątka dla uczestników, a ufundowane przez sponsorów nagrody rzeczowe w postaci paszy dla koni zapewne ucieszą ich właścicieli.
Widoczne działania promocyjne wokół białeckiego pokazu zaowocowały obecnością ekipy Telewizji Polskiej, która przez trzy dni śledziła przebieg imprezy i przygotowała kilka reportaży o charakterze edukacyjnym, wyemitowanych w programach rolniczych TVP 1, TVP 2 i TVP 3. Sprawność organizacyjna oraz tradycja miejsca, sprawiły, że właśnie w Białce Towarzystwo Hodowli Polskiego Konia Arabskiego zorganizowało pierwszy Konkurs Polskich Koni Arabskich (Pure Polish Classic Arabian Show) w formacie ECAHO „specific origin”. Do idei powiązania urody z dzielnością nawiązuje działalność THPKA i zorganizowany w Białce konkurs polskich koni arabskich, gdzie każdy osobnik biorący udział w konkursie, a który został poddany próbie dzielności, otrzymuje do punktacji za fenotyp 1 pkt. Należy to traktować jako wyrównanie szans, a także zachętę w okresie przejściowym do oddawania przez hodowców koni na tor wyścigowy. Dopuszczono także do konkurencji konie w trakcie treningu wyścigowego, dla których zorganizowano specjalną klasę koni młodszych 3-4 letnich, (wiek, w którym w Polsce araby biegają na torach), co było też możliwe ze względu na dogodny termin czempionatu w Białce, na początku sezonu wyścigowego.
Konkurs spotkał się z niezwykłym zainteresowaniem i życzeniami powodzenia przede wszystkim tych, którzy pamiętają sukcesy koni arabskich o polskich rodowodach. Chętnie przywoływano jako dowód jakości polskiej hodowli, że cenowe rekordy sprzedaży takich klaczy jak Kwestura, Pepita czy Perfinka, dotyczą klaczy o czysto polskich rodowodach, poddanych próbie dzielności na torach wyścigowych.
Problemy, z jakimi borykać się zaczyna populacja koni arabskich w Europie, to globalizacja hodowli tej rasy, która doprowadziła do zacieśnienia rodowodów i zmniejszającej się puli ogierów dających nadzieję na sukces hodowlany. Wieloletnia już selekcja w kierunku określonego typu oraz wyglądu głowy z przyłożeniem mniejszej wagi do cech budowy, w tym nóg oraz ruchu, a także zdrowia, doprowadziła do problemów z uzyskaniem dobrego ogiera.
Dzisiejsze polskie konie arabskie, niewątpliwie odbiegające od światowego typu współczesnego, preferowanego na pokazach konia arabskiego, nawet prezentując dobry ruch w połączeniu z harmonijną budową nie mogą z pokazowymi „produktami” z Bliskiego Wschodu rywalizować. Nadal jednak potrafią zachwycać, tak jak janowska Biruta po Ekstern, która – w rękach Adama Ochmana, zasłużenie wygrała czempionat klaczy starszych oraz tytuł Best in Show Klaczy w I Konkursie Polskich Koni Arabskich. W tym samym konkursie białecki Palert (Alert – Pericola) zdobył analogicznie czempionat ogierów starszych oraz Best in Show Ogierów. Palert to dobry przykład łączenia tradycji z nowoczesnością. Ma on bardzo ciekawy obustronny polski rodowód, ale nasycony też genami Straight Egyptian, co skutkuje ciekawym potomstwem – przeważnie lepszym od ojca Alerta. Wśród ogierów młodszych zwyciężył syn Gangesa, kasztanowaty Egizon od Egiza hodowli i własności SK Białka, któremu nie przeszkodził w dobrej prezentacji intensywny trening wyścigowy. Czempionat klaczy młodszych zdobyła białecka Chillia po Alert, którą tak jak i Egizona oglądać będziemy w bieżącym sezonie w rywalizacji wyścigowej.
W czempionacie klaczek młodszych (1-2 letnich) zwyciężczynią została przepiękna córka ogiera El Jaheez WH, El Jazza KL, hodowli i własności Stadniny Klikowa Arabians.
Pierwszy Konkurs Polskich Koni Arabskich w Białce, choć pokazał pewien dystans pomiędzy końmi o polskich rodowodach, a końmi o rodowodach nasyconych zagranicznymi, często bardzo wartościowymi ogierami, uprzytomnił też konieczność ochrony zasobu genetycznego wypieranego przez globalną hodowlę. Dlatego też ochrona polskiego konia arabskiego poprzez użycie ogierów i klaczy ze starych uznawanych za polskie rodów męskich oraz rodzin żeńskich, a także poddanie ich próbie dzielności, to nie tylko zachowanie tradycji hodowlanej. Jest to przede wszystkim ochrona cech charakterystycznych dla polskich koni, w tym przede wszystkim urody z uwzględnieniem ich dzielności i zdrowia, oraz niezbędne zachowania bioróżnorodności w zglobalizowanym hodowlanym świecie koni arabskich.
Pokaz w Białce po raz kolejny można zaliczyć do tych bardzo udanych, do zobaczenia na Zamojszczyźnie za rok!
